‘Surfing the urge’

Oké, je wilt dus heel, HEEL graag van die overtollige kilo’s af. Je bent he-le-maal klaar met je zwembandjes. En je probeert dan ook echt gezonder te eten en regelmatig te bewegen. Maar, er zijn gewoon van die momenten waarop je niets liever wilt dan pizza, chocola, misschien chips of wijn… Al dan niet in combinatie met het hangen op de bank en de zoveelste aflevering van The Walking Dead op je flatscreen.  

Dergelijke behoeften zijn menselijk. Ze horen zelfs bij het proces van verandering; zie het maar als ‘verzet’ van de oude jij, tegen leefgewoontes die je nog niet gewend bent. Niets om je voor te schamen dus. Maar ook niet iets waar je dan maar aan toe moet geven. 
​
Ervaar je een ongewenste behoefte, dan zal je waarschijnlijk geneigd zijn hier weerstand aan te bieden. Een strategie die helemaal in de lijn lijkt te liggen met wilskracht, motivatie en andere mentale vaardigheden. Maar in de praktijk maak je hier de behoefte vaak nog groter en sterker mee… Geef je iets aandacht, dan geef je het macht. Terwijl dergelijke behoeften, zolang je ze geen aandacht geeft, vzelden langer dan 30 minuten zullen duren.  

Surfen op de drang – ‘surfing the urge’- is een op mindfulness gebaseerde strategie die veel gebruikt wordt in de verslavingszorg. Het is een methode om niet te handelen naar een behoefte waar je niet aan toe wilt geven: drugs, roken, drinken, Ben & Jerry’s, nachtelijke Netflix marathons enzovoorts. Mindfulness kennen we vooral als het bewust aandacht opbrengen voor het hier en nu. Iets wat heel waardevol kan zijn, bijvoorbeeld tijdens het eten – zie ook deze blog. Maar aandacht voor het hier en nu is slechts één aspect van mindfulness. Het andere, waar je niet zo snel over leest, is acceptatie.  

Een situatie, gedachte of behoefte is (nog) niet goed of slecht. In ieder geval niet totdat jij er een bepaalde betekenis aan gegeven hebt. Vanaf dat moment zal het veel moeilijker zijn om aandacht voor het hier en nu te hebben; jouw waarneming zal immers beïnvloed, misschien zelfs verstoord worden door jouw gedachten.  Je ziet niet meer wat er gebeurt, maar alleen wat je denkt.  

Simpel gezegd: een reep chocola is een reep chocola, of een onweerstaanbare versnapering die zo snel mogelijk in jouw mond gestopt moet worden, en als-ie eenmaal in je mond zit dan ben je een mislukkeling zonder discipline en kan je net zo goed alle keukenkastjes leegtrekken… Het is maar net wat jij ervan maakt.  

Surfing the urge – of surfen op de drang – betekent eigenlijk die behoefte nemen voor wat het is. Je probeert het niet te onderzoeken, te interpreteren of weg te duwen. Je accepteert het, ‘you go with the flow’ – als een surfer die over een golf beweegt, totdat die golf weer in de zee verdwijnt.   

De eerstvolgende keer dat je een ongewilde behoefte ervaart, probeer dan het volgende: 

-richt je aandacht op je ademhaling. In door je neus, uit door je neus, in een rustig en natuurlijk tempo. 

– merk je gedachten op. Erken ze, maar doe er verder niets mee; niet onderzoeken, niet weg proberen te duwen. Zeg ‘oké, ik heb zin in een glas wijn, interessant…’ En ga weer terug naar je ademhaling. 

-merk op wat er met je lichaam gebeurt. Kan je een fysieke sensatie ontdekken die met jouw behoefte verband zou kunnen houden? Spanning in je nek, druk op je borst, misschien wat kramp in je buik? 

-richt je aandacht op die fysieke sensatie. Wees nieuwsgierig naar wat er verder mee gebeurt. Probeer het niet te interpreteren, alleen maar te observeren.  

-blijf dit doen voor de duur van minstens vijf ademhalingen. Misschien verschuift je aandacht van fysieke sensaties naar gedachten, en dat is niet erg; erken ze, en breng je aandacht terug naar je ademhaling – en vanaf daar weer naar je fysieke sensaties.