Het is een bekend gegeven dat verandering erg lastig wordt wanneer je geen doel hebt. Want hoe kan je iets bereiken, als je niet weet wat dat zou moeten zijn? Tegelijkertijd is het hebben van een (sterk) doel geen garantie voor verandering. Je zal er namelijk ook dingen voor moeten doen (sorry voor de fans van ‘manifesteren’). En zeker wanneer jouw doel ambitieus en nog ‘ver weg’ is, kan het lastig zijn om te bedenken hoe je daar dan zou moeten komen.
Laten we een ‘X’ aantal kilo’s afvallen als voorbeeld nemen. Wat in principe een prima doel is – want meetbaar, en voor veel mensen ook betekenisvol. Maar wat zou hieraan vooraf moeten gaan? Dat wil zeggen: wat moet je doen om dit doel te bereiken?
Wanneer je dit niet duidelijk en helder voor ogen hebt, loop je het risico om ‘zomaar’ dingen te proberen die weinig kans van slagen hebben. Zo kan je verleid worden tot het volgen van een streng dieet, intensief trainingsregime of andere strategie die over een langere termijn moeilijk vol zijn houden.
Hoewel het een voorwaarde voor verandering is, zal alleen een doel hebben dus niet voldoende zijn. Je hebt ook een plan van aanpak nodig, wat jou richting en controle over het proces kan geven. Een model wat ik in mijn coaching gebruik – en waar iedereen mee kan werken – is dat van de GSPA: Goals, Skills, Practices, Actions. In het Nederlands: doelen, vaardigheden, oefeningen, en acties. Lees en leer…
Bron illustratie: Precision Nutrition
Om te beginnen met het…
Doel: want verandering begint nog altijd met een doel. Dus, neem even de tijd om te bedenken wat jij het allerliefste zou willen bereiken. En jouw doel mag best ‘oppervlakkig’ – misschien zelfs onrealistisch? – zijn. Voel je vrij om te ‘dromen’: het zijn vaak de ambitieuze doelen die je het meeste zullen inspireren.
Dus, is het de gespierde torso van The Rock? Billen waar een Kardashian jaloers op zou zijn? Het is allemaal prima. Zolang je maar realistisch bent over wat je ervoor moet doen. Zoals het ontwikkelen van de juiste vaardigheden.
Vaardigheden: om dat doel ook te kunnen bereiken zal jij je consistent en over een langere termijn op een bepaalde manier moeten gedragen. Neem even een minuutje de tijd om te bedenken welke dingen zou jij moeten doen om die X aantal kilo’s af te vallen. Of, om het wat meer vanuit ‘identiteit’ te bekijken: hoe zou die persoon die jij zo graag wilt zijn zich gedragen? Kijk of je 3 tot 5 van deze handelingen kunt bedenken.
Je zou deze handelingen kunnen omschrijven als gewoontes, daar het handelingen betreft die je consistent en over de langere termijn vol wilt houden. Al kan die omschrijving weer de indruk wekken dat ze onbewust of automatisch zullen zijn. Niet dat deze handelingen nooit makkelijker zullen worden – grote kans dat je sommigen wel tot een gewoonte weet te maken. Maar over veel handelingen zal je toch altijd nog een beetje na moeten denken.
Een betere omschrijving is dan ook ‘vaardigheden’. Een vaardigheid is iets wat je (aan) kunt leren, waar je beter in kan worden, maar wat je zal moeten blijven oefenen. Zo zal gezond en gevarieerd eten met oefening steeds makkelijker, maar nooit ‘automatisch’ worden. Door dit als een vaardigheid te zien geef je jezelf de ruimte om te blijven leren en experimenteren.
Oefeningen: om een vaardigheid te kunnen ontwikkelen zal je moeten oefenen. Dat geldt niet alleen voor het bespelen van de gitaar of spreken van een vreemde taal, maar ook voor consistent sporten en gezonder eten.
Als ‘gezond en gevarieerd eten’ de vaardigheid is, dan zou ‘meer groenten eten’ een oefening kunnen zijn. Het helpt om een oefening te zien als een handeling die jouw vaardigheid helpt op te bouwen, en die je binnen een week kunt verrichten. Al zou je natuurlijk iedere dag kunnen oefenen.
Acties: een oefening bestaat uit acties. Dit zijn de kleine, concrete handelingen die je gemakkelijk dagelijks (of in ieder geval zo vaak als mogelijk) kunt doen. Denk dan aan het lunchen met een salade, of het maken en drinken van een groene smoothie.
Het zijn vaak die alledaagse acties waar we het minst over nadenken. Waarschijnlijk omdat ze gewoon niet zo ‘spannend’ zijn. Maak jezelf eens een voorstelling van hoe jij in badkleding over het strand loopt. Denk er desnoods de begintune van Baywatch bij. Voelt goed hé? En beeld je nu eens in hoe je na een te lange werkdag door de regen naar de sportschool fietst…
Tegelijkertijd zijn het acties waar je de meeste, directe controle over hebt. Doelen, vaardigheden en oefeningen zijn aspecten van verandering waar je naartoe moet werken. En dat heeft vaak tijd nodig. Maar een actie kan je vandaag al ondernemen – als je daar tenminste voor kiest.
Daarmee kunnen acties je die o zo belangrijke houvast bieden. Zelfs als alles voor geen meter lijkt te lopen en jouw einddoel nog heel ver weg lijkt te zijn, dan is er altijd nog de actie. Vraag jezelf op de moeilijke momenten: ‘wat is één ding wat ik nu kan doen om in de richting van mijn doelen te blijven bewegen?’ Je zal ongetwijfeld één kleine, concrete handeling weten te bedenken. En dat is vaak genoeg om je in beweging te houden.
Ben je serieus over het bereiken van een doel? Begin dan met bedenken welke acties jij zou kunnen ondernemen. Acties die onderdeel zijn van oefeningen, die bij zullen dragen aan vaardigheden, die je uiteindelijk dichter bij jouw einddoel brengen. Vind je dit moeilijk en heb je behoefte aan begeleiding bij het trainen en gezonder eten? Neem dan gerust contact op!
