Dus, je hebt bedacht om weer te gaan sporten. Of misschien wel een personal trainer te benaderen. Want het wordt wel eens tijd om fitter te worden! Klinkt altijd goed, ‘fitter worden’. Mooi streven ook. En: een goed doel. Zou je tenminste denken…
Ik word regelmatig benaderd door mensen die zeggen ‘fitter te willen worden’. Het is ook iets wat ik regelmatig te horen krijg als ik mensen tijdens een kennismakingsgesprek vraag naar hun doelen. Maar de mensen die graag ‘fitter willen worden’, zijn vaak ook dezelfde mensen die zeggen ‘niet gemotiveerd te zijn’. En een ‘een stok achter de deur / schop onder kont nodig hebben’.
Dat veel mensen het best lastig vinden (of hulp nodig hebben) om fitter te kunnen worden, zegt al het een en ander over het doel. Lees een boek of artikel over het stellen van doelen, en je ziet gegarandeerd de afkorting SMART voorbij komen. De letters verwijzen naar Specific (specifiek), Measurable (meetbaar), Achievable (haalbaar), Relevant (relevant) en Time-bound (tijdsgebonden). Allemaal aspecten van een sterk en motiverend doel… En die op geen enkele manier terugkomen in het streven om ‘fitter te worden’.
Wat overigens niet betekent dat er niets achter het doel van fit worden zal zitten. Het is heel goed mogelijk dat je bij ‘fit’ alsnog een bepaald gevoel bij hebt. En soms is een gevoel een sterkere motivatie dan bijvoorbeeld een getal of maat. ‘Fit worden’ zou zelfs een ideaal lange termijn doel kunnen zijn; het is tenslotte iets wat je altijd wilt ervaren.
Maar het is ook zo vaag dat het nagenoeg niet te meten valt. Want wanneer ben je dan voldoende ‘fit’? Hoe lang duurt het voordat je die fitheid bereikt hebt? Het is niet zo gek dat je moeite hebt gemotiveerd te blijven wanneer je dat wat jij denkt te willen, niet helder voor de geest hebt.
Het is mijn ervaring dat wanneer iemand ‘fitter wilt worden’, hij of zij doorgaans het volgende wilt bereiken:
-een beperkte mate van vet- of gewichtsverlies, vaak in combinatie met een beperkte toename van spiermassa;
-meer energie, d.w.z. minder snel moe en meer alert gedurende het uitvoeren van alledaagse activiteiten;
-meer fysieke kracht en conditie om bijvoorbeeld de boodschappen makkelijker te kunnen uitladen, maar ook bepaalde sporten (beter) te kunnen beoefenen.
Mooie doelen, dat zeker. Maar waarschijnlijk niet ambitieus genoeg om iemand echt te ‘inspireren’. Waarschijnlijk dat het verlangen om i.p.v. de lift de trap te kunnen nemen het vrij snel aflegt tegen het verlangen om een avondje lekker op de bank te Netflixen…
Ben je met een doel als ‘fitter worden’ dan gedoemd om helemaal niets te bereiken? Nee, zeker niet. Je zal het alleen wat anders moeten ‘formuleren’. Op een manier die je wel kan motiveren. Maar hoe doe je dat?
Een belangrijke eerste stap is het concreet en meetbaar maken. Wanneer jij zegt dat je fitter wilt worden, bedenk dan eens wat dit voor jou betekent. Wat zou er anders zijn, als je fitter zou zijn? Hoe zou dat jouw dagelijkse leven anders maken? Welke dingen zou jij (kunnen) doen, die jij nu nog niet doet?
Heb je eenmaal bedacht wat fit zijn echt voor jou betekent, dan kan je het waarschijnlijk veel makkelijker ‘meten’. Dat hoeft lang niet altijd met een weegschaal of meetlint. Soms kun je jouw vorderingen aflezen aan de ‘feedback’ van je lichaam; denk dan aan je energieniveau.
En dan zijn er natuurlijk je sportprestaties. Wanneer je naar de sportschool gaat om fitter worden, waarom dan niet je prestaties in die sportschool gebruiken om je vooruitgang te meten? Die 70 kilo op de Leg Press voelt vandaag misschien nog als een uitdaging. Maar over een maand heb je hem misschien al op 100 kilo staan. Een duidelijk teken van vooruitgang (al voelt het waarschijnlijk nog steeds als een uitdaging als je de weerstand opvoert), en jouw verbeterde fitheid.
Dat is ook de reden dat ik mijn sporters – ook degenen die alleen een fysiek doel hebben – vaak vraag een ‘prestatie doel’ te stellen. Het beter of sterker worden in een bepaalde beweging of oefening is een goede indicatie van vooruitgang, en kan ook heel motiverend werken.
Iets anders om over na te denken, zeker wanneer motivatie een dingetje blijft, is voor wie je het nu eigenlijk doet. Je denkt misschien dat jij zelf de wens hebt om fit te worden, maar het kan ook iets zijn wat je vanuit ‘de omgeving’ meekrijgt. Misschien is het wel de tijd van het jaar – januari, voorjaar – dat er in de media allerlei berichten over gezondheid verschijnen. En jij je bijna ‘bezwaard’ voelt om er dan ook maar iets aan te doen. Het kan ook zijn dat iemand een opmerking maakt over je iets dikkere buik, of heel druk bezig is met sporten waardoor jij het gevoel krijgt dat je het ook zo moeten doen.
Mocht je het gevoel hebben dat jouw doel toch niet helemaal jouw doel is: wees dan niet bang om dit doel los te laten. Dat je partner, familielid of andere naaste iets doet, betekent niet dat jij dit dan ook maar moet doen. Heb je dat gevoel wel, maar lijkt er een ‘disconnect’ met je gedrag en prioriteiten te zijn? Neem dan eens de tijd om op zoek te gaan naar jouw waarden, en hoe deze aansluiten bij jouw huidige routines. Dit is iets waar we in het Best in You lifestyle coaching programma veel aandacht aan besteden.
En, niet geheel onbelangrijk na al het voorgaande: voel je vooral niet schuldig als je ‘fitter worden’ als doel hebt. Soms kan het namelijk best lastig zijn om je doelen helder te formuleren. Ook omdat ‘fit’ voor veel mensen een gevoel is. En daar is dus niet mis mee! Maar als je merkt dat het doel van fitheid niet bijdraagt aan motivatie, dan doe je er goed aan het in ieder geval iets anders te (leren) formuleren.
Wil je daar hulp bij? Neem dan gerust contact op!